Türkiye mezunu Afganistan milletvekili Yoldaş: Ülkedeki kaosun sebebi olarak ABD'yi görüyoruz

GÜNDEM (AA) - Anadolu Ajansı | 30.01.2021 - 16:00, Güncelleme: 27.10.2022 - 05:59
 

Türkiye mezunu Afganistan milletvekili Yoldaş: Ülkedeki kaosun sebebi olarak ABD'yi görüyoruz

Türkiye mezunu, Afganistan'ın Tahar Vilayeti Milletvekili Hamiduddin Yoldaş, Afgan halkının ülkedeki kaosun sürdürülmesinin sebebi olarak ABD'yi sorumlu tuttuğunu belirterek, "Afgan hükümetine ve Taliban'a özgür irade verilirse uzlaşma mümkün." dedi.
<p>Yoldaş, Afgan h&uuml;k&uuml;meti ve Taliban arasında y&uuml;r&uuml;t&uuml;len barış g&ouml;r&uuml;şmelerinin geleceği, &uuml;lkesi ve T&uuml;rkiye arasındaki ilişkiler ile ABD&#39;nin Afganistan siyasetindeki rol&uuml;ne ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.</p> <p>Yurtdışı T&uuml;rkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının (YTB) sağladığı T&uuml;rkiye bursları ile Sel&ccedil;uk &Uuml;niversitesi Tıp Fak&uuml;ltesinden mezun olan Yoldaş, buradaki eğitimini tamamladıktan sonra Afganistan&#39;a d&ouml;nd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; ve bir s&uuml;re Adalet Bakanlığındaki g&ouml;revinin ardından 2018&#39;e kadar T&uuml;rk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) sağlık ve altyapı &ccedil;alışmalarında g&ouml;rev aldığını belirtti.</p> <p>Yoldaş, &ouml;ğretim hayatı ve sonrasında &ccedil;eşitli sosyal yardım faaliyetlerinde yer aldığını dile getirerek, İHH İnsani Yardım Vakfı gibi T&uuml;rkiye&#39;deki birtakım yardım kuruluşlarıyla yetimlerle ilgili &ccedil;alışmalar başlattıklarını s&ouml;yledi. Yoldaş, &quot;Şu anda Afganistan&#39;da 3 bine yakın yetimin eğitimini s&uuml;rd&uuml;rebilmesi i&ccedil;in sponsorluk ediyoruz ve bu sayı g&uuml;n ge&ccedil;tik&ccedil;e artmakta.&quot; diye konuştu.</p> <p>Afganistan&#39;ın başkenti Kabil&#39;de bir yetimhane yaptırdıklarını ve İHH ile bu yetimhanenin işletme faaliyetlerini s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;klerini kaydeden Yoldaş, bu yetimhaneden mezun olan yaklaşık 20 &ouml;ğrencinin T&uuml;rkiye&#39;de eğitim g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; aktardı.</p> <p>Bu kapsamda, meslek edindirme ve sağlık alanındaki &ccedil;alışmalara da devam ettiklerini s&ouml;yleyen Yoldaş, &uuml;lkesinde uzun yıllar s&uuml;ren savaş nedeniyle bir&ccedil;ok kişinin yaşadığı psikolojik sorunlar ile altyapı ve eğitim alanlarındaki yetersizliğin, Afganistan&#39;ın halihazırda karşı karşıya kaldığı en b&uuml;y&uuml;k sorunlar olduğu değerlendirmesinde bulundu.</p> <h3>&quot;Dışarıdan b&uuml;rokrat ithal ederek &uuml;lke y&ouml;netemezsiniz&quot;</h3> <p>Yoldaş, Rusya&#39;nın 1979&#39;da Afganistan&#39;ı işgalinden bu yana, &uuml;lkede s&uuml;regelen savaş ve &ccedil;atışmaların etnik yapılar &uuml;zerinden s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesinin Afgan halkı arasındaki birlik ve beraberliğe zarar verdiğini s&ouml;yledi.</p> <p>Taliban d&ouml;neminin ise Afganistan i&ccedil;in &quot;kara kutu&quot; d&ouml;nemi olarak niteleyen Yoldaş, Taliban&#39;ın o d&ouml;nemki uygulamalarına karşı da eleştirilerde bulundu.</p> <p>Yoldaş, &quot;Siz (Taliban) bir &uuml;lkeyi ele ge&ccedil;iyorsunuz, eğitimi durduruyorsunuz. Kadın haklarını tamamen hi&ccedil;e sayarak, kadınları evlere kapatıyorsunuz. Televizyonları, her yeri, her şeyi kapatıyorsunuz. Akşam yapılan bir idamın g&ouml;r&uuml;nt&uuml;lerini 1 saat i&ccedil;inde t&uuml;m d&uuml;nyaya yayıyorsunuz. Burada bir &ccedil;elişki var.&quot; ifadelerine yer verdi.</p> <p>Taliban rejiminin 2002&#39;de devrilmesinin ardından, Afganistan&#39;da 18 yıl s&uuml;ren demokrasi d&ouml;nemine ge&ccedil;ildiğini anımsatan Yoldaş, uygun zemin hazırlanmadan dış kaynaklı getirilen demokrasinin, gelenek, g&ouml;renek ve dinine bağlı Afgan halkı i&ccedil;in erken olduğu değerlendirmesinde bulundu.</p> <p>Yoldaş, &quot;Dışarıdan b&uuml;rokrat ithal ederek &uuml;lke y&ouml;netemezsiniz. Bu durum hala devam ediyor. 2001&#39;den 2021&#39;e kadar yapılan &ccedil;alışmalar ve projeler eğer doğru d&uuml;zg&uuml;n uygulanmış olsaydı, bug&uuml;n Afganistan&#39;ı &ccedil;ok farklı bir yere taşırdı. Bug&uuml;n bizim halkımız bu kadar yoksulluk ve savaşla m&uuml;cadele etmek ve bunları &ccedil;ekmek zorunda kalmayacaktı.&quot; diye konuştu.</p> <p>Afganistan&#39;a gelen yardımların tamamının gereksiz yere harcandığı değerlendirmesinde bulunan Yoldaş, &quot;Şu anki h&uuml;k&uuml;meti bu duruma sokan, &ccedil;&ouml;kme noktasına getiren yolsuzluk. Bu yolsuzluk, dış yardımlardan tutun ihalelere, g&uuml;mr&uuml;klere kadar hatta bir&ccedil;ok atama bile yolsuzlukla yapılıyor.&quot; ifadesini kullandı.</p> <h3>&quot;Afganistan meclisindeki sandalye dağılımında etnik aidiyet ağır basıyor&quot;</h3> <p>Yoldaş, &uuml;lkesinde partili se&ccedil;im sisteminin bulunmadığını, adayların se&ccedil;imlere bağımsız girdiğini ve se&ccedil;ilen milletvekillerinin daha sonra mecliste kendi aralarında gruplar oluşturduğunu anlattı.</p> <p>Bu grupların &ccedil;alışmalarına da kendi aralarında devam ettiğini belirten Yoldaş, &quot;Şunu s&ouml;ylemek istiyorum: Afganistan&#39;da etnik &ccedil;atışmalar bitmeden veya uzlaşıya varılmadan daha &ccedil;ok sıkıntı yaşayacağız.&quot; dedi.</p> <p>Yoldaş, meclisteki sandalye dağılımında etnik aidiyetin, siyasi g&uuml;&ccedil;ten daha fazla ağır bastığına işaret ederek, &quot;(Meclis&#39;te) Hangi etnik grubun sayısı fazlaysa, onların dediği oluyor ya da o y&ouml;nde g&ouml;r&uuml;şler yoğunlaşıyor.&quot; şeklinde konuştu.</p> <p>Afganistan&#39;ın geleceğinin şekillenmesinde meclisin oynayacağı etkin role ilişkin yaptığı değerlendirmede Yoldaş, &quot;Afganistan&#39;ın en se&ccedil;kin kişileri, 250 kişi bu &ccedil;atı altında toplandı. Bunların hepsi millet tarafından se&ccedil;ilerek meclise g&ouml;nderildi. Milletin şu anda g&uuml;vendiği tek kurum, g&uuml;venebileceği tek m&uuml;essese meclistir. İnsanların buradan bir beklentisi var.&quot; ifadelerini kullandı.</p> <h3>&quot;Afgan halkı, &uuml;lkedeki kaosun s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesinin sebebi olarak Amerika&#39;yı g&ouml;r&uuml;yor&quot;</h3> <p>Yoldaş, Afgan halkının siyasete g&uuml;ven duyup duymadığı sorusuna ilişkin de şunları s&ouml;yledi:</p> <p>&quot;18 yıllık d&ouml;nem ve şu anki h&uuml;k&uuml;meti g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurarak sorunuza cevap verecek olursam, şunu zaten herkes biliyor: H&uuml;k&uuml;met Amerikalıların kurduğu ve desteklediği bir h&uuml;k&uuml;met. Afgan halkı bunu biliyor ve biz şunu biliyoruz: Afganistan&#39;da Amerikalılar kaybetti. Afgan halkının istediğini ve kendi istediklerini hi&ccedil;bir şekilde elde edemediler. Bunu kabul etmek lazım. Diğer taraftan, insanlar Afganistan&#39;da etnik yapı &uuml;zerinden siyaset yapmayı bırakmalı. Bu olmazsa olmaz. Etnik yapı &uuml;zerinden siyaset yapmamalılar ama kesinlikle etnik yapıyı da g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurmaları gerekiyor. Tek başına Peştunlar da Tacikler de T&uuml;rkler de h&uuml;k&uuml;met edemez. Tek başına &uuml;lkeyi y&ouml;netmeye kalkacağız derlerse 40 yıldan bu yana akan kan durmaz.&quot;</p> <p>Yoldaş, Afgan halkının i&ccedil;inde bulunduğu durumdan kurtulabilmesi i&ccedil;in bir millet ve &uuml;mmet olması gerektiğinin altını &ccedil;izerek, kabilecilik mantığıyla bir yere varılamayacağını kaydetti.</p> <p>Milletvekili Yoldaş, &quot;Şu anda Afganlar bu sistemi getiren ve oturtan Amerika&#39;ya &ouml;ncelikle g&uuml;venmiyor. Bug&uuml;nk&uuml; kaosun s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesinin, g&uuml;venliğin gelmemesinin sebebi olarak Amerika&#39;yı g&ouml;r&uuml;yorlar. Afganistan&#39;da kaosun s&uuml;rmesi birilerinin işine geliyor ve bir şekilde bunun s&uuml;rmesini istiyorlar. Kaosun devamı, şu anda kaostan kim yararlanıyorsa onların işine geliyor.&quot; dedi.</p> <h3>&quot;Afganistan&#39;da en fazla yardım kuruluşu bulunduran &uuml;lke T&uuml;rkiye&quot;</h3> <p>Afganistan Meclisi ile TBMM arasındaki ilişkilerin hangi d&uuml;zeyde olduğu ve T&uuml;rkiye&#39;nin tecr&uuml;besinden yararlanılıp yararlanılmadığı sorusu &uuml;zerine Yoldaş, &quot;Maalesef ge&ccedil;tiğimiz 1,5 yıllık s&uuml;rede herhangi bir faaliyet g&ouml;zlemlemedim. Belki de iki tarafın biraz eksikliği ve işi &ccedil;ok fazla &uuml;stlenmediğindendir.&quot; ifadelerini kullandı.</p> <p>&quot;T&uuml;rkiye-Afganistan arasındaki ilişkiler &ccedil;ok eskiye dayanıyor. T&uuml;rkiye daima Afganistan&#39;ın yanındaydı. Afganistan&#39;da en fazla yardım kuruluşu bulunduran &uuml;lke T&uuml;rkiye.&quot; diyen Yoldaş, T&uuml;rkiye&#39;nin yaptığı yardımlarla Afgan halkının yaralarını sarmaya &ccedil;alıştığını dile getirdi.</p> <p>Yoldaş, &quot;T&uuml;rkiye&#39;nin Afganistan&#39;da daha aktif olmasını ve s&ouml;z hakkı olmasını, olaylarla daha yakından ilgilenmesi hatta y&ouml;n vermesi gerektiğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz.&quot; diye konuştu.</p> <p>&Uuml;lkesi ve T&uuml;rkiye arasında siyasi, ticari ve k&uuml;lt&uuml;rel konular başta olmak &uuml;zere bir&ccedil;ok alanda iş birliği olduğunu dile getiren Yoldaş, T&uuml;rkiye&#39;nin, Afganistan&#39;ın siyasetine de dahil olarak katkıda bulunabileceğini s&ouml;yledi.</p> <p>Yoldaş, ş&ouml;yle devam etti:</p> <p>&quot;Bir s&uuml;r&uuml; &uuml;lke Afganistan&#39;da kendi menfaatleri ve &ccedil;ıkarları &uuml;zerine politika yapıyor. Herhangi bir sinsi planı olmadan Afganların yanında olan bir tek T&uuml;rkiye var. T&uuml;rkiye&#39;nin Afganistan siyasetini pozitif y&ouml;nde y&ouml;nlendirmek i&ccedil;in daha fazla aktif olması gerektiğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum.&quot;</p> <h3>&quot;Taliban barış g&ouml;r&uuml;şmelerini daha da zora sokuyor&quot;</h3> <p>Milletvekili Yoldaş, Taliban ve Afgan h&uuml;k&uuml;meti arasındaki barış g&ouml;r&uuml;şmelerinin &ccedil;ok değerli ve &ouml;nemli bir adım olduğu değerlendirmesinde bulunarak, birbiriyle savaşan iki grubun bir masa etrafında oturmasının &ccedil;ok kıymetli bir gelişme olduğunu kaydetti.</p> <p>Taliban&#39;ın g&ouml;r&uuml;şmelerdeki tutumuna ilişkin ise Yoldaş, şu ifadeleri kullandı:</p> <p>&quot;Taliban bu g&ouml;r&uuml;şmeleri daha da zora sokuyor. Olmayacak şartlar &ouml;ne s&uuml;r&uuml;yor. Mesela rejim ve anayasa değişikliği, insan hakları, d&uuml;ş&uuml;nce &ouml;zg&uuml;rl&uuml;ğ&uuml; ve kadın hakları gibi konularda &ccedil;ok katı şartlar koyuyorlar. Daha &ouml;nce &#39;Afganistan&#39;da yabancı bir asker bile olursa biz silahı bırakmayız&#39; diyorlardı ama gittiler Amerikalılarla anlaşma yaptılar. 1 yıldan beri Amerikalılarla bir alıp veremedikleri yok ama yine kendi kardeşlerini katletmeye devam ediyorlar. Bu &ccedil;ok &uuml;z&uuml;c&uuml; ve acı. Bunların (Taliban&#39;ın) bug&uuml;n dediği yarın dediğini tutmuyor. Bir tutarsızlık var. Kim bunları y&ouml;nlendiriyorsa ona g&ouml;re hareket ediyorlar, &ouml;zg&uuml;r iradeleri yok. Kendi &ouml;zg&uuml;r iradeleri i&ccedil;in, bu halk i&ccedil;in savaşmıyorlar. Vicdanı olan insan o durumdaki insanlara biraz acır. Bunlar &ccedil;ok acımasız olmuş.&quot;</p> <p>&Ouml;te yandan, Afganistan h&uuml;k&uuml;metinin barış g&ouml;r&uuml;şmelerinin daha etkin ve kapsamlı olması i&ccedil;in t&uuml;m kesimleri kapsayacak bir milli konsey oluşturması ve yol haritasını birlikte &ccedil;izmeleri gerektiğini belirten Yoldaş, uzlaşmanın sağlanması i&ccedil;in birlikteliğin olması gerektiğini kaydetti.</p> <p>Yoldaş, Afganistan&#39;da uzlaşının sağlanıp sağlanamayacağı sorusu &uuml;zerine, &quot;Eğer Afgan h&uuml;k&uuml;metine ve Taliban&#39;a &ouml;zg&uuml;r irade verilirse uzlaşma m&uuml;mk&uuml;n. Kendi iradeleriyle hareket ettiklerinde m&uuml;mk&uuml;n ya da her ikisinin &uuml;zerindeki g&uuml;&ccedil; isterse m&uuml;mk&uuml;n.&quot; yanıtını verdi.</p> <p>Uzlaşmanın sağlanabilmesi i&ccedil;in tam anlamıyla bir ateşkesin muhakkak olması gerektiğini vurgulayan Yoldaş, b&ouml;lgesel g&uuml;&ccedil;lerin de g&ouml;z ardı edilmemesi gerektiğine dikkati &ccedil;ekti.</p> <p>T&uuml;rkiye Burslarıyla Konya&#39;da tıp eğitimi alan Yoldaş, &quot;T&uuml;rkiye, Afgan gen&ccedil;leri i&ccedil;in eğitim a&ccedil;ısından &ccedil;ok değerli bir kapı.&quot; değerlendirmesinde bulundu.</p> <p>Yoldaş, Afgan gen&ccedil;lerin eğitim i&ccedil;in en fazla tercih ettiği &uuml;lkenin T&uuml;rkiye olduğuna dikkati &ccedil;ekerek, bu &ouml;ğrencilere verilen destek i&ccedil;in T&uuml;rk halkına teşekk&uuml;r etti.</p>
Türkiye mezunu, Afganistan'ın Tahar Vilayeti Milletvekili Hamiduddin Yoldaş, Afgan halkının ülkedeki kaosun sürdürülmesinin sebebi olarak ABD'yi sorumlu tuttuğunu belirterek, "Afgan hükümetine ve Taliban'a özgür irade verilirse uzlaşma mümkün." dedi.
<p>Yoldaş, Afgan h&uuml;k&uuml;meti ve Taliban arasında y&uuml;r&uuml;t&uuml;len barış g&ouml;r&uuml;şmelerinin geleceği, &uuml;lkesi ve T&uuml;rkiye arasındaki ilişkiler ile ABD&#39;nin Afganistan siyasetindeki rol&uuml;ne ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.</p> <p>Yurtdışı T&uuml;rkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının (YTB) sağladığı T&uuml;rkiye bursları ile Sel&ccedil;uk &Uuml;niversitesi Tıp Fak&uuml;ltesinden mezun olan Yoldaş, buradaki eğitimini tamamladıktan sonra Afganistan&#39;a d&ouml;nd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; ve bir s&uuml;re Adalet Bakanlığındaki g&ouml;revinin ardından 2018&#39;e kadar T&uuml;rk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) sağlık ve altyapı &ccedil;alışmalarında g&ouml;rev aldığını belirtti.</p> <p>Yoldaş, &ouml;ğretim hayatı ve sonrasında &ccedil;eşitli sosyal yardım faaliyetlerinde yer aldığını dile getirerek, İHH İnsani Yardım Vakfı gibi T&uuml;rkiye&#39;deki birtakım yardım kuruluşlarıyla yetimlerle ilgili &ccedil;alışmalar başlattıklarını s&ouml;yledi. Yoldaş, &quot;Şu anda Afganistan&#39;da 3 bine yakın yetimin eğitimini s&uuml;rd&uuml;rebilmesi i&ccedil;in sponsorluk ediyoruz ve bu sayı g&uuml;n ge&ccedil;tik&ccedil;e artmakta.&quot; diye konuştu.</p> <p>Afganistan&#39;ın başkenti Kabil&#39;de bir yetimhane yaptırdıklarını ve İHH ile bu yetimhanenin işletme faaliyetlerini s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;klerini kaydeden Yoldaş, bu yetimhaneden mezun olan yaklaşık 20 &ouml;ğrencinin T&uuml;rkiye&#39;de eğitim g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;n&uuml; aktardı.</p> <p>Bu kapsamda, meslek edindirme ve sağlık alanındaki &ccedil;alışmalara da devam ettiklerini s&ouml;yleyen Yoldaş, &uuml;lkesinde uzun yıllar s&uuml;ren savaş nedeniyle bir&ccedil;ok kişinin yaşadığı psikolojik sorunlar ile altyapı ve eğitim alanlarındaki yetersizliğin, Afganistan&#39;ın halihazırda karşı karşıya kaldığı en b&uuml;y&uuml;k sorunlar olduğu değerlendirmesinde bulundu.</p> <h3>&quot;Dışarıdan b&uuml;rokrat ithal ederek &uuml;lke y&ouml;netemezsiniz&quot;</h3> <p>Yoldaş, Rusya&#39;nın 1979&#39;da Afganistan&#39;ı işgalinden bu yana, &uuml;lkede s&uuml;regelen savaş ve &ccedil;atışmaların etnik yapılar &uuml;zerinden s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesinin Afgan halkı arasındaki birlik ve beraberliğe zarar verdiğini s&ouml;yledi.</p> <p>Taliban d&ouml;neminin ise Afganistan i&ccedil;in &quot;kara kutu&quot; d&ouml;nemi olarak niteleyen Yoldaş, Taliban&#39;ın o d&ouml;nemki uygulamalarına karşı da eleştirilerde bulundu.</p> <p>Yoldaş, &quot;Siz (Taliban) bir &uuml;lkeyi ele ge&ccedil;iyorsunuz, eğitimi durduruyorsunuz. Kadın haklarını tamamen hi&ccedil;e sayarak, kadınları evlere kapatıyorsunuz. Televizyonları, her yeri, her şeyi kapatıyorsunuz. Akşam yapılan bir idamın g&ouml;r&uuml;nt&uuml;lerini 1 saat i&ccedil;inde t&uuml;m d&uuml;nyaya yayıyorsunuz. Burada bir &ccedil;elişki var.&quot; ifadelerine yer verdi.</p> <p>Taliban rejiminin 2002&#39;de devrilmesinin ardından, Afganistan&#39;da 18 yıl s&uuml;ren demokrasi d&ouml;nemine ge&ccedil;ildiğini anımsatan Yoldaş, uygun zemin hazırlanmadan dış kaynaklı getirilen demokrasinin, gelenek, g&ouml;renek ve dinine bağlı Afgan halkı i&ccedil;in erken olduğu değerlendirmesinde bulundu.</p> <p>Yoldaş, &quot;Dışarıdan b&uuml;rokrat ithal ederek &uuml;lke y&ouml;netemezsiniz. Bu durum hala devam ediyor. 2001&#39;den 2021&#39;e kadar yapılan &ccedil;alışmalar ve projeler eğer doğru d&uuml;zg&uuml;n uygulanmış olsaydı, bug&uuml;n Afganistan&#39;ı &ccedil;ok farklı bir yere taşırdı. Bug&uuml;n bizim halkımız bu kadar yoksulluk ve savaşla m&uuml;cadele etmek ve bunları &ccedil;ekmek zorunda kalmayacaktı.&quot; diye konuştu.</p> <p>Afganistan&#39;a gelen yardımların tamamının gereksiz yere harcandığı değerlendirmesinde bulunan Yoldaş, &quot;Şu anki h&uuml;k&uuml;meti bu duruma sokan, &ccedil;&ouml;kme noktasına getiren yolsuzluk. Bu yolsuzluk, dış yardımlardan tutun ihalelere, g&uuml;mr&uuml;klere kadar hatta bir&ccedil;ok atama bile yolsuzlukla yapılıyor.&quot; ifadesini kullandı.</p> <h3>&quot;Afganistan meclisindeki sandalye dağılımında etnik aidiyet ağır basıyor&quot;</h3> <p>Yoldaş, &uuml;lkesinde partili se&ccedil;im sisteminin bulunmadığını, adayların se&ccedil;imlere bağımsız girdiğini ve se&ccedil;ilen milletvekillerinin daha sonra mecliste kendi aralarında gruplar oluşturduğunu anlattı.</p> <p>Bu grupların &ccedil;alışmalarına da kendi aralarında devam ettiğini belirten Yoldaş, &quot;Şunu s&ouml;ylemek istiyorum: Afganistan&#39;da etnik &ccedil;atışmalar bitmeden veya uzlaşıya varılmadan daha &ccedil;ok sıkıntı yaşayacağız.&quot; dedi.</p> <p>Yoldaş, meclisteki sandalye dağılımında etnik aidiyetin, siyasi g&uuml;&ccedil;ten daha fazla ağır bastığına işaret ederek, &quot;(Meclis&#39;te) Hangi etnik grubun sayısı fazlaysa, onların dediği oluyor ya da o y&ouml;nde g&ouml;r&uuml;şler yoğunlaşıyor.&quot; şeklinde konuştu.</p> <p>Afganistan&#39;ın geleceğinin şekillenmesinde meclisin oynayacağı etkin role ilişkin yaptığı değerlendirmede Yoldaş, &quot;Afganistan&#39;ın en se&ccedil;kin kişileri, 250 kişi bu &ccedil;atı altında toplandı. Bunların hepsi millet tarafından se&ccedil;ilerek meclise g&ouml;nderildi. Milletin şu anda g&uuml;vendiği tek kurum, g&uuml;venebileceği tek m&uuml;essese meclistir. İnsanların buradan bir beklentisi var.&quot; ifadelerini kullandı.</p> <h3>&quot;Afgan halkı, &uuml;lkedeki kaosun s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesinin sebebi olarak Amerika&#39;yı g&ouml;r&uuml;yor&quot;</h3> <p>Yoldaş, Afgan halkının siyasete g&uuml;ven duyup duymadığı sorusuna ilişkin de şunları s&ouml;yledi:</p> <p>&quot;18 yıllık d&ouml;nem ve şu anki h&uuml;k&uuml;meti g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurarak sorunuza cevap verecek olursam, şunu zaten herkes biliyor: H&uuml;k&uuml;met Amerikalıların kurduğu ve desteklediği bir h&uuml;k&uuml;met. Afgan halkı bunu biliyor ve biz şunu biliyoruz: Afganistan&#39;da Amerikalılar kaybetti. Afgan halkının istediğini ve kendi istediklerini hi&ccedil;bir şekilde elde edemediler. Bunu kabul etmek lazım. Diğer taraftan, insanlar Afganistan&#39;da etnik yapı &uuml;zerinden siyaset yapmayı bırakmalı. Bu olmazsa olmaz. Etnik yapı &uuml;zerinden siyaset yapmamalılar ama kesinlikle etnik yapıyı da g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurmaları gerekiyor. Tek başına Peştunlar da Tacikler de T&uuml;rkler de h&uuml;k&uuml;met edemez. Tek başına &uuml;lkeyi y&ouml;netmeye kalkacağız derlerse 40 yıldan bu yana akan kan durmaz.&quot;</p> <p>Yoldaş, Afgan halkının i&ccedil;inde bulunduğu durumdan kurtulabilmesi i&ccedil;in bir millet ve &uuml;mmet olması gerektiğinin altını &ccedil;izerek, kabilecilik mantığıyla bir yere varılamayacağını kaydetti.</p> <p>Milletvekili Yoldaş, &quot;Şu anda Afganlar bu sistemi getiren ve oturtan Amerika&#39;ya &ouml;ncelikle g&uuml;venmiyor. Bug&uuml;nk&uuml; kaosun s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesinin, g&uuml;venliğin gelmemesinin sebebi olarak Amerika&#39;yı g&ouml;r&uuml;yorlar. Afganistan&#39;da kaosun s&uuml;rmesi birilerinin işine geliyor ve bir şekilde bunun s&uuml;rmesini istiyorlar. Kaosun devamı, şu anda kaostan kim yararlanıyorsa onların işine geliyor.&quot; dedi.</p> <h3>&quot;Afganistan&#39;da en fazla yardım kuruluşu bulunduran &uuml;lke T&uuml;rkiye&quot;</h3> <p>Afganistan Meclisi ile TBMM arasındaki ilişkilerin hangi d&uuml;zeyde olduğu ve T&uuml;rkiye&#39;nin tecr&uuml;besinden yararlanılıp yararlanılmadığı sorusu &uuml;zerine Yoldaş, &quot;Maalesef ge&ccedil;tiğimiz 1,5 yıllık s&uuml;rede herhangi bir faaliyet g&ouml;zlemlemedim. Belki de iki tarafın biraz eksikliği ve işi &ccedil;ok fazla &uuml;stlenmediğindendir.&quot; ifadelerini kullandı.</p> <p>&quot;T&uuml;rkiye-Afganistan arasındaki ilişkiler &ccedil;ok eskiye dayanıyor. T&uuml;rkiye daima Afganistan&#39;ın yanındaydı. Afganistan&#39;da en fazla yardım kuruluşu bulunduran &uuml;lke T&uuml;rkiye.&quot; diyen Yoldaş, T&uuml;rkiye&#39;nin yaptığı yardımlarla Afgan halkının yaralarını sarmaya &ccedil;alıştığını dile getirdi.</p> <p>Yoldaş, &quot;T&uuml;rkiye&#39;nin Afganistan&#39;da daha aktif olmasını ve s&ouml;z hakkı olmasını, olaylarla daha yakından ilgilenmesi hatta y&ouml;n vermesi gerektiğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz.&quot; diye konuştu.</p> <p>&Uuml;lkesi ve T&uuml;rkiye arasında siyasi, ticari ve k&uuml;lt&uuml;rel konular başta olmak &uuml;zere bir&ccedil;ok alanda iş birliği olduğunu dile getiren Yoldaş, T&uuml;rkiye&#39;nin, Afganistan&#39;ın siyasetine de dahil olarak katkıda bulunabileceğini s&ouml;yledi.</p> <p>Yoldaş, ş&ouml;yle devam etti:</p> <p>&quot;Bir s&uuml;r&uuml; &uuml;lke Afganistan&#39;da kendi menfaatleri ve &ccedil;ıkarları &uuml;zerine politika yapıyor. Herhangi bir sinsi planı olmadan Afganların yanında olan bir tek T&uuml;rkiye var. T&uuml;rkiye&#39;nin Afganistan siyasetini pozitif y&ouml;nde y&ouml;nlendirmek i&ccedil;in daha fazla aktif olması gerektiğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum.&quot;</p> <h3>&quot;Taliban barış g&ouml;r&uuml;şmelerini daha da zora sokuyor&quot;</h3> <p>Milletvekili Yoldaş, Taliban ve Afgan h&uuml;k&uuml;meti arasındaki barış g&ouml;r&uuml;şmelerinin &ccedil;ok değerli ve &ouml;nemli bir adım olduğu değerlendirmesinde bulunarak, birbiriyle savaşan iki grubun bir masa etrafında oturmasının &ccedil;ok kıymetli bir gelişme olduğunu kaydetti.</p> <p>Taliban&#39;ın g&ouml;r&uuml;şmelerdeki tutumuna ilişkin ise Yoldaş, şu ifadeleri kullandı:</p> <p>&quot;Taliban bu g&ouml;r&uuml;şmeleri daha da zora sokuyor. Olmayacak şartlar &ouml;ne s&uuml;r&uuml;yor. Mesela rejim ve anayasa değişikliği, insan hakları, d&uuml;ş&uuml;nce &ouml;zg&uuml;rl&uuml;ğ&uuml; ve kadın hakları gibi konularda &ccedil;ok katı şartlar koyuyorlar. Daha &ouml;nce &#39;Afganistan&#39;da yabancı bir asker bile olursa biz silahı bırakmayız&#39; diyorlardı ama gittiler Amerikalılarla anlaşma yaptılar. 1 yıldan beri Amerikalılarla bir alıp veremedikleri yok ama yine kendi kardeşlerini katletmeye devam ediyorlar. Bu &ccedil;ok &uuml;z&uuml;c&uuml; ve acı. Bunların (Taliban&#39;ın) bug&uuml;n dediği yarın dediğini tutmuyor. Bir tutarsızlık var. Kim bunları y&ouml;nlendiriyorsa ona g&ouml;re hareket ediyorlar, &ouml;zg&uuml;r iradeleri yok. Kendi &ouml;zg&uuml;r iradeleri i&ccedil;in, bu halk i&ccedil;in savaşmıyorlar. Vicdanı olan insan o durumdaki insanlara biraz acır. Bunlar &ccedil;ok acımasız olmuş.&quot;</p> <p>&Ouml;te yandan, Afganistan h&uuml;k&uuml;metinin barış g&ouml;r&uuml;şmelerinin daha etkin ve kapsamlı olması i&ccedil;in t&uuml;m kesimleri kapsayacak bir milli konsey oluşturması ve yol haritasını birlikte &ccedil;izmeleri gerektiğini belirten Yoldaş, uzlaşmanın sağlanması i&ccedil;in birlikteliğin olması gerektiğini kaydetti.</p> <p>Yoldaş, Afganistan&#39;da uzlaşının sağlanıp sağlanamayacağı sorusu &uuml;zerine, &quot;Eğer Afgan h&uuml;k&uuml;metine ve Taliban&#39;a &ouml;zg&uuml;r irade verilirse uzlaşma m&uuml;mk&uuml;n. Kendi iradeleriyle hareket ettiklerinde m&uuml;mk&uuml;n ya da her ikisinin &uuml;zerindeki g&uuml;&ccedil; isterse m&uuml;mk&uuml;n.&quot; yanıtını verdi.</p> <p>Uzlaşmanın sağlanabilmesi i&ccedil;in tam anlamıyla bir ateşkesin muhakkak olması gerektiğini vurgulayan Yoldaş, b&ouml;lgesel g&uuml;&ccedil;lerin de g&ouml;z ardı edilmemesi gerektiğine dikkati &ccedil;ekti.</p> <p>T&uuml;rkiye Burslarıyla Konya&#39;da tıp eğitimi alan Yoldaş, &quot;T&uuml;rkiye, Afgan gen&ccedil;leri i&ccedil;in eğitim a&ccedil;ısından &ccedil;ok değerli bir kapı.&quot; değerlendirmesinde bulundu.</p> <p>Yoldaş, Afgan gen&ccedil;lerin eğitim i&ccedil;in en fazla tercih ettiği &uuml;lkenin T&uuml;rkiye olduğuna dikkati &ccedil;ekerek, bu &ouml;ğrencilere verilen destek i&ccedil;in T&uuml;rk halkına teşekk&uuml;r etti.</p>
Habere ifade bırak !
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve haber111.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.