İRFAN OCAĞI GELENEĞİ OLARAK KÖY ODALARI
<p>Kırsalda, sosyalleşmenin yolu köy odalarından geçmektedir. Geçmişten günümüze değişim ve dönüşüme uğrasa da Anadolu’nun birçok yöresinde varlığını değişim isimler altında olsa da devam ettirmektedir.</p>
<p> Burada üç nesil bir arada; adabı muaşeret, irfan, hikmet ve hal ilmiyle hayata hazırlanmaktadır. İstişare ve müşaverenin yapıldığı, problemlerin çözüme kavuşturulduğu, nasihatlerin kulaklara küpe olduğu sosyal mekânlardır. Bu mekânların yazılı olmayan kuralları herkesi bağlayıcı niteliktedir. Öncelikle bir hiyerarşi mevcuttur, büyükler anlatıcı olarak sözlü kültürün devamına katkı sağlamaktadırlar. Diğerleri dinleyici pozisyonundadırlar. Oturma düzeninde bile büyükler yüksekte ve başköşede, küçükler aşağıda ve kapının yanında ancak kendilerine yer bulmaktadırlar.</p>
<p>Bu ortamlarda askerlik ve gurbet anılarının yanı sıra yaşanan tecrübeler dinleyicilere aktarılırdı. Bunun dışında; çeşitli dini kitaplar, destanlar ve menkıbelerin okunduğu da vakidir. Aynı zamanda uzun kış gecelerinde ve televizyonun olmadığı dönemlerde çeşitli oyunlarla geç saatlere kadar eğlence yerleri hükmündeydiler. Köy odaları, orta Asya kültürünün uzantısı ve ataerkil gelenek çerçevesinde sadece erkeklere hizmet vermekteydi. </p>
<p> Köy odaları aynı zamanda; misafir odası, mescit, düğün eğlencesi ve taziye evi olarak kullanılma gibi misyonu mevcuttur. Herfene denilen bir gelenek çerçevesinde herkesin evinden getirdiği yiyeceklerin ortak olarak yenildiği de olurdu. Köy odalarının dizayn ve teşrifatı gayet sade ve fonksiyoneldir. Yerde bir serginin dışında, duvar yastıkları, soba ve yer sofralarından ibarettir. İhtiyacın dışında hiçbir eşyaya rastlamanız mümkün değildir.</p>
<p> Köy odalarının rahleyi tedrisatından geçen bir çocuğun kötülük düşünmesi ve kötü işler yapması söz konusu değildir. Çocuklar burada çeşitli testlerden geçirilerek hayata hazırlanmakta ve kişilik kazanmaktadırlar.</p>
<p> Günümüzde sayıları hızla azalarak, işlev ve fonksiyonları yozlaşmış olsa da birçok yöremizde zamana meydan okumaları sevindiricidir. Bilişim çağının etkisi ile televizyon ve internetin yaygınlaşması bunun yanında ulaşım imkânlarının artması sonucunda birçok yerde kapanma noktasına gelmiş olması üzücüdür.</p>
<p> Sonuç olarak; Anadolu sözlü edebiyatının bir uzantısı olarak geçmişte büyük bir işlev yüklenmiş olan köy odaları irfan hayatımıza çok önemli katkıları olmuştur. Günümüzde etkisi azalmış olsa bile üstlendiği görevi başarı ile yürüten örnekleri mevcut olarak kültür ve sosyal hayatımıza katkıları devam etmektedir.</p>
<p>Şehirlerde bu teşkilatlar; vakıf, sivil toplum örgütleri ve dernekler olarak köy odalarının uzantılarını oluşturmaktadır. İnsanların örgütlü toplum olma ve kendilerini aidiyet bağı olarak tutunmak istedikleri bu oluşumlar her daim var olacaktır.</p>
<p>Bize düşen görev elimizi taşın altına koyarak bu tür faaliyetlere maddi-manevi destekle ayakta kalmalarını sağlamak olacaktır. Başka türlü birey olarak tek başımıza sosyalleşmemiz mümkün olmayacaktır.</p>
<p>Esenlik dileklerimle,</p>
<p>Erol Aydın</p>
<p> </p>
<p> </p>
Ekleme
Tarihi: 23 Ocak 2020 - Perşembe
İRFAN OCAĞI GELENEĞİ OLARAK KÖY ODALARI
<p>Kırsalda, sosyalleşmenin yolu köy odalarından geçmektedir. Geçmişten günümüze değişim ve dönüşüme uğrasa da Anadolu’nun birçok yöresinde varlığını değişim isimler altında olsa da devam ettirmektedir.</p>
<p> Burada üç nesil bir arada; adabı muaşeret, irfan, hikmet ve hal ilmiyle hayata hazırlanmaktadır. İstişare ve müşaverenin yapıldığı, problemlerin çözüme kavuşturulduğu, nasihatlerin kulaklara küpe olduğu sosyal mekânlardır. Bu mekânların yazılı olmayan kuralları herkesi bağlayıcı niteliktedir. Öncelikle bir hiyerarşi mevcuttur, büyükler anlatıcı olarak sözlü kültürün devamına katkı sağlamaktadırlar. Diğerleri dinleyici pozisyonundadırlar. Oturma düzeninde bile büyükler yüksekte ve başköşede, küçükler aşağıda ve kapının yanında ancak kendilerine yer bulmaktadırlar.</p>
<p>Bu ortamlarda askerlik ve gurbet anılarının yanı sıra yaşanan tecrübeler dinleyicilere aktarılırdı. Bunun dışında; çeşitli dini kitaplar, destanlar ve menkıbelerin okunduğu da vakidir. Aynı zamanda uzun kış gecelerinde ve televizyonun olmadığı dönemlerde çeşitli oyunlarla geç saatlere kadar eğlence yerleri hükmündeydiler. Köy odaları, orta Asya kültürünün uzantısı ve ataerkil gelenek çerçevesinde sadece erkeklere hizmet vermekteydi. </p>
<p> Köy odaları aynı zamanda; misafir odası, mescit, düğün eğlencesi ve taziye evi olarak kullanılma gibi misyonu mevcuttur. Herfene denilen bir gelenek çerçevesinde herkesin evinden getirdiği yiyeceklerin ortak olarak yenildiği de olurdu. Köy odalarının dizayn ve teşrifatı gayet sade ve fonksiyoneldir. Yerde bir serginin dışında, duvar yastıkları, soba ve yer sofralarından ibarettir. İhtiyacın dışında hiçbir eşyaya rastlamanız mümkün değildir.</p>
<p> Köy odalarının rahleyi tedrisatından geçen bir çocuğun kötülük düşünmesi ve kötü işler yapması söz konusu değildir. Çocuklar burada çeşitli testlerden geçirilerek hayata hazırlanmakta ve kişilik kazanmaktadırlar.</p>
<p> Günümüzde sayıları hızla azalarak, işlev ve fonksiyonları yozlaşmış olsa da birçok yöremizde zamana meydan okumaları sevindiricidir. Bilişim çağının etkisi ile televizyon ve internetin yaygınlaşması bunun yanında ulaşım imkânlarının artması sonucunda birçok yerde kapanma noktasına gelmiş olması üzücüdür.</p>
<p> Sonuç olarak; Anadolu sözlü edebiyatının bir uzantısı olarak geçmişte büyük bir işlev yüklenmiş olan köy odaları irfan hayatımıza çok önemli katkıları olmuştur. Günümüzde etkisi azalmış olsa bile üstlendiği görevi başarı ile yürüten örnekleri mevcut olarak kültür ve sosyal hayatımıza katkıları devam etmektedir.</p>
<p>Şehirlerde bu teşkilatlar; vakıf, sivil toplum örgütleri ve dernekler olarak köy odalarının uzantılarını oluşturmaktadır. İnsanların örgütlü toplum olma ve kendilerini aidiyet bağı olarak tutunmak istedikleri bu oluşumlar her daim var olacaktır.</p>
<p>Bize düşen görev elimizi taşın altına koyarak bu tür faaliyetlere maddi-manevi destekle ayakta kalmalarını sağlamak olacaktır. Başka türlü birey olarak tek başımıza sosyalleşmemiz mümkün olmayacaktır.</p>
<p>Esenlik dileklerimle,</p>
<p>Erol Aydın</p>
<p> </p>
<p> </p>
Yazıya ifade bırak !
Bu yazıya hiç ifade kullanılmamış ilk ifadeyi siz kullanın.
Okuyucu Yorumları
(0)
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.
Diğer Yazıları
08
Ağustos
01
Ağustos
25
Temmuz
18
Temmuz
04
Temmuz
27
Haziran
20
Haziran
13
Haziran