İSLAM BİLİM ADAMLARI HEZARFEN AHMET ÇELEBİ 2

İSLAM BİLİM ADAMLARI HEZARFEN AHMET ÇELEBİ 2 Bazı kaynaklar Osmanlı Deyleti’nin maliye kayıtlarında ve arşivlerde IV. Murad zamanında hediye olarak bir kese altın sikke verildiğine dair hiçbir bilgi yer almadığı ileri sürülmüştür. Bu nedenlerden dolayı İlber Oltaylı, Halil İnanlcık, Ekmeleddin İhsanoğlu vb. tarihçiler bu nakle şüphe ile yaklaşmaktadır. Bilimsel açısından da böyle bir uçuşun çok zor gerçekleşeceği düşünülmektedir. Sebep olarak da kule ile meydan arasındaki yükseklik farkı yaklaşık 62 metre, iki nokta arasındaki mesafe de 3358 metre olup bu verilere göre Çelebi’nin uçuşu gerçekleştirebilmesi için yatayda 55 metre yol alırken düşeyde de en fazla 1 metre alçalması, yani 55:1 süzülme oranıyla yol alması anlamına gelmektedir. Ancak en hafif malzemelerle yapılmış olan kanatlarla bile bu orana ulaşmak zor görülmektedir. Hava taşıtlarında kullanılan modern kanatların ortalama süzülme oranları 15:1 olmaktadır. Hezarfen Çelebi hakkında farklı nakiller mevcuttur. Kendi geliştirdiği takma kanatlarlar Berberi fizikçi Abbas Kasım İbn Firnas’tan sonra uçmayı başaran ilk insan olduğu, uçma tasarısını gerçekleştirdiği ve geniş bilgisinden ötürü halk arasında, Hezarfen olarak anıldığı söylenmektedir. Bunun yanında aerodinamik ölçümler ile cansız objelerin yapılmasında da uçaklarda olduğu gibi kanat kullanılmıştır; Penguenler, tavuklar gibi kanatları olan her canlı uçamadığı halde, kanatlı canlıların çoğu kuş kategorisine girmektedir. Hezârfen Ahmet Çelebi ilk uçma denemelerinde, 10. yüzyıl Müslüman Türk alimlerinden olan, Leonardo Da Vinci’nin de uçma konusundaki çalışmalarından faydalandığı İsmail Cevheri ’den ilham aldığı söylenmektedir. Kendisinden çok önce bu konuda deneyler yapan Cevheri'nin bulgularını iyice inceleyen ve öğrenen Hezârfen Ahmet Çelebi, kuşların uçuşunu inceleyerek tarihi uçuşundan önce hazırladığı kanatlarının dayanıklılık derecesini ölçmek için, Okmeydanı'nda deneyler yaptığı varsayılmaktadır. (ResimSivil Havacılık Kongresi için 1950 tarihinde PTT tarafından basılmış pul.) Hezarfen Ahmed Çelebi, Türk havacılığının önemli kişilerinden birisi olarak görüldüğü için PTT idaresi, 17 Ekim 1950 Tarihinde İstanbul’da zeytuni yeşil-mavi renkli 20 kuruşluk Galata Kulesi’nden Üsküdar’a uçuşunu tasvir eden bir pul basmıştır. TRT Çocuk kanalında Hezarfen Ahmet Çelebi'nin küçüklüğünde yaşadıklarını ve uçuş merakını anlatan çizgi film yayınlanmıştır. (Resim Hezarfen Ahmet Çelbi ) Prof. Dr. Cahit Kurbanoğlu 27.01.2022