ÇERÇİDEN AVM’LERE, DEĞİŞEN ALIŞVERİŞ KÜLTÜRÜMÜZ

<p>Ekonomide ihtiya&ccedil;lar sınırsız, kaynaklar kıt olduğu i&ccedil;in b&uuml;t&ccedil;enin a&ccedil;ık vermemesi adına bir denge kurmak gerektiği esastır. İhtiya&ccedil;ların karşılanması i&ccedil;in mal/paraya, alışveriş i&ccedil;inde &ccedil;arşı-pazara gereksinim vardır.</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &Ccedil;ok eskilerde &ouml;zellikle Anadolu&rsquo;nun kırsal k&ouml;ylerinde bakkalın bile mevcut olmadığı d&ouml;nemlerde &ccedil;er&ccedil;iler iş başındaydılar. &Ccedil;er&ccedil;iler; incik-boncuktan, kap-kacağa, kumaştan şekere varıncaya kadar envaı &ccedil;eşit &uuml;r&uuml;n&uuml; pazarlayan kimselere verilen bir isimdi. Kendileri k&ouml;ylerde ikamet etmez, seyyar olarak k&ouml;y k&ouml;y dolaşarak satış yaparlardı. &Ccedil;oğu zaman at arabasına daha sonraki d&ouml;nemlerde ise motorlu taşıtlara ge&ccedil;erek varlıklarını uzun yıllar devam ettirmişlerdir. Hedef kitlesi kadın ve &ccedil;ocuklar olan bu &ccedil;er&ccedil;iler k&ouml;y halkı tarafından asker ve gurbet&ccedil;ilerin yolları g&ouml;zlendiği gibi pop&uuml;ler kişilerdi.</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Bu alışverişler, paranız olmasa bile ihtiya&ccedil;larınızı karşılıyor olmanız en g&uuml;zel yanlarıydı. Genellikle takas sistemi kullanılmakta bu durumdan alanda satanda memnundu. Takasta kullanılan malların başında k&ouml;ylerde bolca bulunan &uuml;r&uuml;nler gelirdi. Buğday, arpa, mısır, yumurta, canlı tavuk, tereyağı hatta bakır bile para yerine ge&ccedil;en m&uuml;badele ara&ccedil;larıydı. Para neredeyse hi&ccedil; kullanılmazdı. &Ccedil;er&ccedil;iler, monoton k&ouml;y yaşamına renk katarak sosyalleşme adına insanların yeniliklerle tanışmasına vesile olurlardı. Babacan tavır ve herkesi mutlu eden tutumları ile m&uuml;şteri memnuniyetini &ouml;z&uuml;msemiş olarak g&ouml;n&uuml;llerde taht kurmuşlardı.</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; G&uuml;n&uuml;m&uuml;zde alış-veriş merkezleri ile g&ouml;zlerini a&ccedil;an yeni nesil i&ccedil;in &uuml;topya gibi gelse de &uuml;lkemizin ger&ccedil;ekleri bunlardı. Bu mek&acirc;nlarda takas s&ouml;z konusu olmadığı gibi sınırsız se&ccedil;eneklerle aklınızı başınızdan alarak, doymak bilmeyen canavara d&ouml;n&uuml;şmeniz an meselesidir. Bir&ccedil;ok insan kendisine ait olmayan paraları harcayarak (kredi kartı gibi) g&uuml;n&uuml;n sonunda mağdur olmaktadırlar.</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Yine bu t&uuml;r mek&acirc;nlarda zamanı hatırlatan hi&ccedil;bir unsura rastlamanız m&uuml;mk&uuml;n değildir. Ayrıca oturup dinlenmeniz i&ccedil;in banklar dahi bulamazsınız. B&uuml;t&uuml;n bunlar vahşi kapitalizmin hileleri olarak sizi sizden almanın ayak oyunlarıdır. S&uuml;rekli hareket ederek, daha &ccedil;ok t&uuml;ketmeniz i&ccedil;in her t&uuml;rl&uuml; tuzak hazırlanmıştır. Enstr&uuml;mantal klasik m&uuml;zik ile sizi rahatlatmaya &ccedil;alışmaları da yine alışveriş aşkınadır. Dışarıda kıyamet kopsa ruhunuz duymaz, ama&ccedil; sizi soyutlamak ve alıkoymaktır. &Ouml;nce bindirip sonra indirerek yaptıkları kampanyalar artık ifşa olsa da bundan geri durmazlar.</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Sonu&ccedil; olarak; d&uuml;n sınırlı imk&acirc;nlarla &ccedil;er&ccedil;iden yapılan kısıtlı alışveriş ile insanlar mutluydular. G&uuml;n&uuml;m&uuml;zde sınırsız imk&acirc;n ve se&ccedil;eneklerle mutlu değiliz. Eskitmeden yenisi alma doyumsuzluğu ve imaj uğruna kendimizi yavaş yavaş t&uuml;kettiğimizin farkında olmadığımız s&uuml;rece &ccedil;ıkışı bulmamız m&uuml;mk&uuml;n değildir. Avm&rsquo;lerde hapis kalmanız i&ccedil;in her t&uuml;rl&uuml; plan devreye sokulmuştur. Karar sizin&hellip;</p> <p>Esenlik dileklerimle, &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Erol Aydın</p>