İnsan beyni üç ana bölümden oluşur:
Ön beyin, orta beyin ve arka beyin. Bu ana bölümler de kendi içerisinde dallara ayrılmıştır. Ancak bu yazıda dallanmaların tamamını izah etmeye gerek yok. Bizi bu aşamada ilgilendiren ön beyin ve kısımları.
Ön beyin kendi içerisinde ikiye ayrılır. Bu kısımlar; uç beyin ve ara beyindir. Bu iki kısım içerisinden ise ara beyinin bölümleri; talamus, epitalamus ve hipotalamustur.
Bu durumun bizim depresyonda oluşumuzla ne ilgisi var diye sorguluyor olabilirsiniz ancak hiç merak etmeyin, can alıcı noktaya çok az kaldı. Bunları öğrendik çünkü zihinlerimizde önden ana bir şablon çizilmesini istedim. Modumuzun düşük olmasının, karamsar ruh halinin sebeninin melatonin hormonu diye bir hormon ile ilgili olduğunu bu bilgileri vermeden sizlere en başta aktarsaydım. Bazı kavramlar zihnimize yer edinemeyebilirdi. Ancak şimdi anlatacaklarımın daha net bir izlenim oluşturacağı kanaatindeyim.
Melatonin hormonu biyolojik saati düzenler diğer bir ifadeyle sirkadyen döngülerin yani günlük aktivitelerin düzenlenmesinde işlev yapar.
Peki bu hormon kimin nesi??
Beyni başta üç kısıma ayırmıştık. Bu kısımları da kendi içerisinde sınıflandırmıştık. Bu sınıflandırmadan epitalamusu çekip alalım. Melatonin hormonu epitalamusta yer alan küçük bir bez olan, epifiz bezinden salgılanan bir hormondur. Bu hormon karanlıkta salgılanır. Işığın olduğu ortamlar melatonin salgısını engeller. Melatonin hormonu gözden gelen sinyallerden etkilenir. Melatonin hormonun fazla salgılanması insanda mutsuzluk ve karamsarlık hislerini tetikler. Yapılan araştırmalarda bu durumu destekler. Örnek vermek gerekirse:
Kış mevsiminin olduğu zaman diliminde gece süresi gündüz süresinden daha fazla olduğu için insanlar kış ayında yaz ayına nazaran daha depresif bir moddadır. Bunun sebebi de melatonin hormonunun karanlık ortamlarda salgılanmasından ötürüdür. Dolayısıyla ne kadar fazla ışık, o kadar az melatonin hormonu salgısı demek oluyor. Bu sebeple tam havalar ısınmaya başlamışken sizlere bir kaç tavsiyem olacak. Bunlar: bolca güneş ışınlarına maruz kalın, temiz havada gündüz saatleri yürüyüş yapın, çimlere yalın ayak basın ve güneşi selamlayın.
Kaynakça: MEB eğitim materyalleri
Fatma Nur Özcan